در سالگرد یکسالگی سقوط دولت جمهوری در افغانستان بدست جنگجویان طالبان، گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان در مصاحبهای اختصاصی با بیبیسی فارسی سقوط نظام قبلی از سوی این گروه را «یک حرکت مثبت و یک دستاورد» خواند.
آقای حکمتیار در گفتگو با کسری ناجی، خبرنگار اعزامی بیبیسی در کابل گفت: «برای من سقوط نظام هم یک حرکت مثبت بود. این نظام باید سقوط میکرد. به نفع ملت بود. سقوط نظام یک دستاورد بود. آنچه که باید صورت میگرفت. این نظام عامل جنگ، خونریزی و ویرانی بود…برای من سقوط نظام، خروج نیروهای اشغالگر و خاتمه اشغال یک دستاورد و یک آرمان بود که سالها برای آن مبارزه کردم.»
رهبر حزب اسلامی که از معدود چهرههای سیاسی است که پس از سقوط کابل در این شهر باقی ماند میگوید بازگشت طالبان به قدرت برای او «غیرمنتظره» نبوده است. او اما میگوید تصور نمیکرد که دولت محمد اشرف غنی، قبل از خروج کامل نیروهای خارجی ازهم بپاشد: «من در کابل بودم. احساس من این بود که نظام حتما و به زودی سقوط میکند. ممکن نیست این نظام بعد از خروج نیروهایی که صد در صد متکی به آن بود، بتواند حتی برای مدت کوتاه ادامه پیدا کند. اما تصور نمی کردم و انتظار نداشتم که قبل از خروج نیروهای آمریکایی نظام سقوط کند و رئیسجمهور هم فرار کند.»
او افزود که هرچند تلاشهایی صورت گرفت که او نیز با برخی از چهرههای سیاسی کابل را ترک کند، اما خودش نمیخواست.
آقای حکمتیار که با امضای تفاهمنامهای با نظام «جمهوری اسلامی افغانستان» حدود پنج سال قبل به کابل بازگشت، نظام قبلی را «دستنشانده» و نیروهای خارجی را «اشغالگر» خواند.
او در این مصاحبه گفت که در بیست سال گذشته «آمریکا طالبان را وادار به جنگ کرده بود و چارهای غیر از آن نداشتند که از کشور خود دفاع کنند.»
این چهره جنجالی سیاسی درباره دلیل ناکام بودن طالبان در تشکیل یک نظام قانونی و جلوگیری از فروپاشی اقتصادی گفت: «طالبان یک کشور کاملا ویران و جنگزده را به میراث گرفتهاند و با فشارهای خارجی هم مواجهاند…کسانی که در گذشته طالبان را حمایت میکردند… بعضی کشورها هم طالبان را تنها گذاشتند.»
اما او «خواستهها و شکایتها و ملاحظات» خود را با «نظام طالبان» دارد ولی بازهم آن را نسبت به «حکومت دستنشانده قبلی» ترجیح میدهد.
او گفت حکومت فعلی سرپرست است و باید جای خود را به یک حکومت قانونی بدهد. آقای حکمتیار افزودکه از طالبان خواسته تا یک مرجع باصلاحیت ملی تشکیل دهند تا درباره قانون اساسی افغانستان و نظام آینده تصامیمی بگیرد.
او اما با ممنوعیت و محدودیت آموزش دختران از سوی طالبان مخالف است و گفته است که موضع خود را در این زمینه بارها مطرح است چرا که آموزش «حقی است که خدا و شریعت اسلام به دختران دادهاند.»
رهبر حزب اسلامی گفت رابطهاش با طالبان «عادی و دوستانه» است، ممنوع الخروج نیست و هیچ نوع محدودیتی ندارد: «تلویزیون و منبر و دفتر ما فعال است.»
در ماههای اخیر آقای حکمتیار مخالفتهایی هم نسبت به برخی از احکام طالبان مطرح کرده است.
چند ماه قبل او گفت درباره حکم پوشاندن صورت زنان از سوی طالبان گفت که طالبان پوشش خاصی را به زنان و دختران «تحمیل نکنند»، چرا که به گفته او «پوشاندن صورت و دست و پای زنان شامل حجاب نیست.»
آقای حکمتیار در خطبههای نماز جمعه گفته بود که «به مسئولین امارات اسلامی سفارش میکنم که پوشش خاصی را به افغانها، به ویژه زنان و دختران تحمیل نکنند که درباره آن نه در قرآن و سنت نص صریح آمده است و نه در واجب و حرام بودن آن امر و نهی وجود دارد.»
چند هفته پیش و پس از پایان «نشست علما» در کابل نیز گلبدین حکمتیار، در خطبههای نماز جمعه در میان هواداران خود گفت که اسلام به مردم حق آزادی بیان و مخالفت میدهد و در یک نظام اسلامی، حاکم یا امیرالمومنین میتواند مورد انتقاد قرار بگیرد.
او افزود که به نظر او، به بسیاری از مسائل از جمله تشکیل پارلمان در این نشست پرداخته نشده است. او گفت که این نشست باید مشخص کند که «تعامل با احزاب سیاسی را میپذیرید یا نه. وجودش ضروری است یا مضر. تمام احزاب باید منحل شود یا تنها یک حزب باقی بماند؟ در همین شورا باید در موردش فیصله می شد. آیا امارت اسلامی هم در یک حزب می آید یا نه؟ … اگر مشکل آموزش و تحصیل دختران هم حل نشود خیلی از خانوادهها از افغانستان بیرون میشوند چونکه دختران این جا از تحصیل محروم می شوند.»
آقای حکمتیار گفت که طالبان باید دستور کار مشخصی را برای این نشست تعیین میکردند تا شرکت کنندگان میدانستند که در مورد چه چیزی بحث شده است.
گلبدین حکمتیار پس از مذاکرات طولانی و امضای یک توافقنامه صلح با حکومت پیشین افغانستان در ۱۴ ثور/اردیبهشت ۱۳۹۶، وارد کابل شد و تا کنوندر کابل به سر میبرد.