محمد سرگزی، عضو مجلس ایران گفته است که این کشور برای تأمين حقآبهی خود از رود هلمند، در سیاست خود در قبال پذیرش مهاجران افغانستان تجدید نظر کند.
او به خبرگزاری ایلنای ایران گفته است که تا اکنون هیچگونه رهاسازی آب از سوی افغانستان صورت نگرفته است.
او گفته است: «به نظر میرسد سیاست افغانستان در کنترل آب رود هیرمند/هلمند با دو هدف باشد: یکی دریافت انرژی ارزانقیمت و دوم تأثیرگذاری بر سیاستهای تعیینی پیرامون مهاجران افغان در ایران.»
سرگزی علاوه کرده که ایران میزبان هفت میلیون مهاجر افغانستانی است و هزینههای زیادی را از رهگذر همراهی و کمک به افغانستان میپردازد؛ اما این کشور در تنها موضوعی که «حق قانونی» مردم شرق ایران است تمکین نمیکند.
این عضو مجلس نمایندگان ایران افزوده است: «ما باید حتما در سیاستهای پذیرش اتباع افغان و همچنین در رابطه با نوع مراودات مثل سوخت ارزان و آب، برق، ترانزیت و مهاجرت که طرف افغان از آن منتفع میشود، تجدید نظر کنیم.»
او در ادامه اضافه کرده است که اکنون بیش از ۹۰ درصد شهروندان افغانستان بهصورت غیرقانونی در ایران حضور دارند و این کشور بر اساس قوانین داخلی خود میتواند این مهاجران را طرد کند.
با افزایش تنش میان ایران و طالبان بر سر آب هلمند، این نگرانی وجود داشت که فشار بر مهاجران افغانستانی در ایران بیشتر شود.
چندی پیش ابراهیم رییسی، رییسجمهور ایران دربارهی عدم تأمین حقآبهی کشورش به طالبان هشدار داده بود.
از جانب دیگر، طالبان میگويند که رود هلمند آب کافی ندارد تا به ایران برسد.
ایران اما با استناد به تصاویر ماهوارهای از میزان آب در بندهای افغانستان میگوید که این تصاویر مقادیر قابل توجهی آب در بندهای کجکی و کمالخان را نشان میدهد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجهی ایران هم امروز (دوشنبه، ۹ اسد) در یک نشست خبری گفته است که این کشور همچنان احقاق حقوق ایران در خصوص حقآبهی رود هلمند را دنبال میکند.
وی گفت: «این موضوع یکی از دستور کارهای گفتوگوهای مستمر ما با مقامهای سرپرست افغانستان (طالبان) است و توافقاتی هم بهطور مبدایی وجود دارد. ما انتظار داریم که مقامهای افغانستان در این خصوص مسئولانه عمل کنند.»
افغانستان و ایران برای تقسیم آب رود هیرمند، در سال ۱۳۵۱ خورشیدی معاهدهای را امضا کردهاند.
مقامهای ایرانی میگویند که بر اساس این معاهده، در سالهای آبی باید سالانه ۸۲۰ میلیون متر مکعب آب از افغانستان وارد ایران شود؛ اما آنان مدعی اند که ایران این مقدار آب را دریافت نمیکند.