وزارت انرژی و آب حکومت سرپرست طالبان اعلام کرده است که به معاهدهی آب حوزهی دریایی هلمند متعهد است برای تطبیق این معاهده با جمهوری اسلامی ایران همکاری خواهد کرد.
در اعلامیهی این وزارت که روز گذشته (جمعه، ۲۲ دلو) منتشر شده، آمده است که طالبان در ارتباط به مدیریت آب حوزهی دریایی هلمند، به تمام مواد با محتویات تخنیکی، اساسات حقوقی و ضمایم معاهدهی منعقدشده، بهصورت کامل موافقت دارد.
طبق اعلامیه، طالبان برای تطبیق کردن معاهدهی دایمی رود هلمند با «کشور دوست، همسایه و اسلامی ایران در فضای همکاری و اعتماد با عزم قوی به کارکردن آماده است».
معاهدهی آب دریای هلمند در سال ۱۳۵۱ خورشیدی میان موسی شفیق و امیرعباس هویدا، نخستوزیران پیشین افغانستان و ایران امضا شده است.
ایران مدعی است که دولتهای افغانستان حقآبه آن کشور را براساس معاهدهی یادشده تأمین نکرده است. اما برخی از کارشناسان میگویند که ایران طی سالهای اخیر چند برابر بیشتر از حقآبه خود از رود هیرمند استفاده است.
این درحالی است که افغانستان بند کمالخان را در مسیر دریای هلمند اعمار کرده و مانع جریان آب به خاک ایران شده است و ایران این را دلیل خشک شدن تالاب هامون می داند، از طرفی کارشناسان افغانستانی اعمار چهار چاه نیمه مصنوعی را با ظرفیت 1 میلیارد و پنج صد میلیون متر مکعب، عامل خشک شدن تالاب هامون و دوباره برنگشتن آب هلمند به ولایت زرنج افغانستان می دانند.
اخیرا گزارش شد که طالبان دریچهای از این بند را باز کرده و آب را بهسوی ایران جاری کردهاند، اما این گزارشها سپس رد شد و باشندگان سیستان و بلوچستان ایران دست به اعتراض زدند.
به دنبال آن، سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجهی ایران اعلام کرد که ساکنان ولایت سیستان و بلوچستان این کشور با کمآبی مواجهاند و براساس معاهدهی ۱۳۵۱، حقآبه ایران از رود هلمند (هیرمند) قطعی است.