در پی اعلام لغو برنامۀ تحصیلی فولبرایت برای افغانستان، محصلان راه یافته به دور نیمه نهایی سال ۲۰۲۲ – ۲۰۲۳ این بورسیه تحصیلی می‌گویند که با توجه به تحولات اخیر در افغانستان و وضعیت تحصیلی و معارف در آن کشور، بایست وزارت خارجۀ امریکا روی تصمیم لغو این برنامه برای افغانستانی‌ها تجدید نظر کند.
پنج و نیم ماه پس از مسلط شدن طالبان بر افغانستان، یک مقام وزارت خارجه امریکا روز جمعه ۲۸ ماه جنوری گفت که ایالات متحده به برنامه معتبر فولبرایت خود در افغانستان ادامه نخواهد داد.
محصلان راه یافته به دور نیمه نهایی این برنامه، پس از ماه ها انتظار، ناوقت روز جمعه پیام لغو بورس‌های تحصیلی شان برای سال ۲۰۲۲ – ۲۰۲۳ از طریق ایمیل دریافت کردند.
محمد عبدالرحیم نظام، یک تن از کاندیدان برنامۀ فولبرایت به صدای امریکا گفت که جوانان افغانستان انتظار داشتند که به جای لغو این برنامه، شاهد تقویت آن از سوی حکومت امریکا باشند.
او افزود: “تصمیم اخیر مسوولین برنامۀ فولبرایت و مقامات امریکایی مبنی بر لغو این بورس برای افغانستان یک تصمیم کاملاً غیر عادلانه و غیر منصفانه است.”
این کاندید بورس تحصیلی فولبرایت از ایالات متحدۀ امریکا خواست تا در “این قسمت تجدید نظر کنند و این فرصت را به جوانان افغانستان بدهند تا به این برنامه راه یابند.”
عبید کریمی، یک تن دیگر از کاندیدان دورۀ نیمه نهایی فولبرایت، این تصمیم وزارت خارجۀ امریکا را “مایوس کننده” خواند.
آقای کریمی به خبرگزاری امریکایی گفت: “ما ۱۵۰ دختر و بچه، چهارده ماه را در عرصۀ برنامۀ فولبرایت صرف کردیم و تنها نه ماه، از طرف انجمن برنامۀ فولبرایت منتظر مصاحبه ماندیم.”
او گفت که با انجام کمپاین‌ها از طریق توییتر و رسانه‌های اجتماعی “از جامعۀ جهانی و ارگان‌های بین المللی می‌خواهیم تا جوانان افغانستان را در عرصۀ تعلیمی حمایت کنند. ما خواهان حق تحصیل خود استیم.”
سال گذشته ۱۴۰ نفر در مرحله نیمه نهایی برای بورس تحصیلی فولبرایت از افغانستان انتخاب شدند، اما با تسلط طالبان بر این کشور، وضعیت برنامه فولبرایت برای افغانستانی ها در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته بود.
نصرت الله متین، یکی دیگر از نامزدان این برنامۀ تحصیلی می‌گوید که فولبرایت به عنوان یک فرصت تحصیلی و تعلیمی، نباید “جنبۀ سیاسی” اختیار کند.
با اشاره به تغییر نظام، آقای متین گفت: “یک امر طبیعی است ولی برنامۀ فولبرایت که کاملاً آموزشی و مبتنی بر تبادل دانش و فرهنگ بود، نباید در افغانستان متوقف شود و حق تحصیلی از جوانان این کشور گرفته شود.”
کاندیدان دورۀ نیمه نهایی برنامۀ فولبرایت با راه اندازی یک دادخواست به گونۀ آنلاین از سایر تحصیل کرده های دورۀ فولبرایت خواسته اند تا با امضای این سند، در آغاز دوباره برنامۀ فولبرایت برای افغانستان، مسوولیت و نقش شان را ادا کنند.
بورس تحصیلی فولبرایت که در سال ۱۹۵۰ میلادی در افغانستان آغاز شد، به خاطر جنگ های داخلی در دهۀ ۱۹۹۰ میلادی متوقف شد.
اما از سال ۲۰۰۳ به اینسو، برای ۹۵۰ محصل افغان، پس از سپری کردن دورۀ نفس‌گیر آزمایشی سالانه زمینۀ تحصیل را در نهادهای امریکایی مهیا کرده که از آن جمله ۱۰۹ تن در حال حاضر، مصروف تحصیل اند.
