قضات دیوان کیفری بین‌المللی در لاهه به دادستان این دیوان اجازه از سرگیری تحقیقات در مورد اتهامات جرایم جنگی در افغانستان را صادر کردند، چون به گفته این نهاد تحقیقات «معنی‌داری در داخل کشور انجام نمی‌شود».
در بیانیه مطبوعاتی این نهاد که روز گذشته (۹ آبان/عقرب) منتشر شده است آمده که بنا به حکم قضات دیوان کیفری بین‌المللی، کریم خان، دادستان این دادگاه می‌تواند تحقیقات خود را در مورد جنایات در افغانستان از جمله جنایاتی که طالبان و داعش متهم به انجام آن هستند، از سر بگیرد. این تحقیقات بیش از دو سال است متوقف شده است.
در بیانیه آمده که این دیوان معتقد است که در افغانستان در حال حاضر تحقیقات واقعی به گونه‌ای انجام نمی‌شود که تعویق تحقیقات این دادگاه را توجیه کند. قبلاً دولت افغانستان به این دیوان گفته بود که پرونده این کشور می‌تواند در داخل رسیدگی شود و به این اساس درخواست تعویق یا تعلیق تحقیقات را داده بود.
بر اساس حکم جدید، تحقیقات می‌تواند ادامه یابد زیرا مقامات کنونی در کابل «در حال حاضر تحقیقات واقعی» در مورد جنایات ادعاشده مطابق خواست دیوان کیفری بین‌المللی انجام نمی‌دهند.
یک سال پس از تسلط طالبان، آقای خان از قضات این دادگاه خواسته بود که اجازه از سرگیری تحقیقات را بدهند و هشدار داده بود که «جنایات در افغانستان ادامه دارد». پس از آن او اعلام کرد که می‌خواهد جرایمی را که طالبان و شاخه خراسان گروه دولت اسلامی (داعش) در افغانستان متهم به انجام آن هستند، تحقیق کند. به گفته او، دادستان‌ها جنایات جنگی احتمالی سربازان آمریکایی و ارتش افغانستان در دو دهه گذشته را از «اولویت» برداشتند.
در بیانیه آمده که عملکرد مقام‌های فعلی افغانستان (طالبان) به گونه‌ای نبوده که نشان دهد علاقه‌ای به پیگیری «درخواست تعویق» که دولت پیشین در ۲۶ مارس/مارچ ۲۰۲۰ در زمینه تحقیقات به این دیوان داده بود، داشته باشند.
بنا به بند ۲ ماده ۱۸ اساسنامه رم از دیوان کیفری در لاهه خواسته شده بود که در مورد جنایات جنگی مربوط به نیروهای آمریکایی، طالبان و گروه موسوم دولت اسلامی در افغانستان در دو دهه گذشته تحقیقات انجام دهد.
در اکتبر ۲۰۲۱، قضات دیوان کیفری بین المللی اعلام کردند که در مورد از سرگیری تحقیقات جنایات جنگی در افغانستان تا زمانی که نمایندگی رسمی این کشور در نهادهای بین المللی روشن نشود، نمی‌توانند تصمیم بگیرند.
آمریکا هیچ‌گاه عضو دیوان بین‌المللی کیفری نشد و صلاحیت این دیوان برای انجام تحقیق در مورد شهروندان آمریکایی را به این دلیل این که می‌گوید «حاکمیت ملی آمریکا» را تهدید می‌کند، به رسمیت نمی‌شناسد و قبلاً مانع سفر دادستان‌های این دیوان به آمریکا برای تحقیقات در مورد جنایات جنگی در افغانستان شده است.
۱۲۳ کشور از جمله تمام کشورهای اتحادیه اروپا عضو دیوان کیفری بین‌المللی هستند. افغانستان در ۱ مه ۲۰۰۳ عضویت دادگاه لاهه را دریافت کرد و این دادگاه صلاحیت رسیدگی به جنایاتی که پیش از آن در افغانستان رخ داده را ندارد.
دیوان کیفری بین‌المللی در سال ۲۰۰۲ با هدف کمک به استقرار و حفظ صلح و امنیت در جهان کار خود را در شهر لاهه آغاز کرد.
دادستان دیوان کیفری لاهه در سال ۲۰۰۷ بررسی‌های ابتدایی خود را درباره وضعیت افغانستان آغاز کرد و تاکنون بیش از ۱۱۲ موردی که احتمالا به ارتکاب جنایات سنگینی که در اساسنامه رم آمده مرتبط هستند، به این نهاد بین‌المللی رسیده است.
