اول هفته است. یک روز کاری دیگر به پایان میرسد. کارگران برای رسیدن به آغوش گرم خانواده، در خط مسافربری مسیر شهر هرات – جبرییل آماده میشوند؛ سفری کوتاه که برای برخی ابدی شد.
سه روز پس از انفجار، به محله حاجی عباس هرات آمدهایم؛ جایی که انفجار ماین چسبکی روز یکشنبه، ۲۴ جدی، بر موتر مسافربری، هشت تن را به قربانگاه و هشت تن دیگر را به درمانگاه فرستاد. کسی مایل به مصاحبه نیست تا از زند گی قربانیان این رویداد آگاه شویم. توهم و وحشت، بوی دود و آتش و لکههای خون تا کنون در روی جاده دیده میشود.
علیرضا محمدی تنها دوست دیرینه محسن حسنپور را برای مصاحبه پیدا کردهایم. گلویش بغض دارد و نای بیان خاطرات شیرین را ندارد. محسن حسن پور تنها نانآور خانواده شش نفریاش بود که در این انفجار جانش را از دست داد. به گفته محمدی، حسنپور ۲۴ سال سن داشت و طراح برنامههای فرهنگی بود. وی سند فراغت از صنف ۱۲ داشت و وضعیت دشوار اقتصادی مانع ادامه تحصیلات عالیاش شده بود. علیرضا محمدی افزود که محسن برای تامین معیشت خانوادهاش در یکی از چاپخانههای شهر هرات مصروف کار بود. حسنپور در کنار تلاش برای تامین معیشت زندهگی، کارهای خیریه نیز انجام میداد. کانون مهربانی که برای برگزاری برنامههای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در این ولایت فعالیت داشت، برای حسنپور مکانی برای کارهای خیریه بود و همیشه از این طریق بهگونه رایگان به اشتراککنندهگان این نهاد خدماترسانی میکرد.
علیرضا محمدی، نزدیکترین دوست محسن حسنپور، گفته است که فعالیتهای خیریه و ایجاد مرکز خدمات چاپ جهت فراهم کردن زمینه کاری برای دیگران، آرزوی بزرگ حسنپور بود که برای رسیدن به آن تلاش میکرد.
از میان هشت کشته و هشت زخمی این رویداد، چهار کشته و پنج زخمی آن را زنان تشکیل میدهند؛ زنانی که به باور باشندگان محل، آنان نیز تنها نانآوران خانوادههایشان بودند.
برات، برادر مهراب، قربانی دیگر این رویداد، نیز درست نمیخواهد با رسانهای صحبت کند؛ اما چهره خسته و غمبارش نمایانگر دردهای زیادی است که اکنون در نبود برادرش تحمل میکند. وی گفت: «برادرم کارگر ساده بود و برای به دست آوردن مصارف زندگی همهروزه این مسیر را تا رسیدن به محل کارش در شهرک صنعتی هرات طی میکرد.» ۲۵ سال از بهار عمر مهراب سپری شده بود و اکنون تنها یک فرزند که پنج ماه دارد، در کنار خانمش از وی باقی مانده است. برات حرفی نمیزند و برای تمامی پرسشها نگاهی میاندازد و تاکید میکند که برادرش را از دست داده است و دیگر وی همراهش نیست.
قربانیان این رویداد در ردههای سنی ۱۹ تا ۳۵ سال بودهاند. باشندگان محل میگویند که بیشتر قربانیان تنها نانآوران خانوادههایشان بودند که پس از ختم ساعات کاری به سمت خانههایشان در حرکت بودند، بیخبر از اینکه طعمه انفجار میشوند.
سلمان علیپور، یکی از باشندگان این محل، حکومت پیشین و حکومت طالبان را در امر تامین امنیت جان شهروندان به کوتاهی متهم میکند. وی در صحبت با خبر گزاری های داخلی گفت که در کنار طالبان، گروههای مسلح غیرمسوول در داخل این شهر حضور دارند و همهروزه با سلاح دستداشتهشان مردم را به فراق عزیزانشان مینشانند. علیپور افزود: «طالبان میگفتند امنیت میآوریم، کجا است امنیت شما؟ به لحاظ خدا و پیغمبر اگر ادعای مسلمانی دارید، امنیت مردم را بگیرید. این چه انسانیت است؟ تا چه وقت ما بمیریم و بسوزیم؟»
با این حال، یک نظامی پیشین، مسوولان امنیتی طالبان را متهم اصلی این رویداد و رویدادهای مشابه میداند. وی با درخواست برای حفظ نامش گفت که در گذشتهها نیز طالبان با انجام انفجارها از مردم قربانی میگرفتند و خود را به هدفهای ناپسندشان میرساندند.
در همین حال مقامهای محلی طالبان برای هرات این رویداد را به دشمنان اسلام و امنیت شهروندان نسبت میدهند. نعیمالحق حقانی، رییس اطلاعات و فرهنگ طالبان برای هرات، میگوید آنها در برابر کسانی که به امنیت مردم اخلال وارد میکنند، تمکین نخواهند کرد. وی افزود: «نیروهای امنیتی ما در تلاشاند تا این حادثات را قبل از وقوع آن جلوگیری کنند.»
این رویداد شامگاه یکشنبه، ۲ دلو، در محله حاجی عباس جبرییل هرات رخ داد که ۱۶ کشته و زخمی برجای گذاشت. پنج زخمی این رویداد را مقامهای محلی طالبان در هرات با هماهنگی ایران برای درمان به این کشور فرستادهاند. مسوولیت این حمله را گروه داعش برعهده گرفته است. این تنها رویداد انفجاری از زمان حاکمیت طالبان در این و لایت بود، اما در گذشته محله حاجی عباس هرات شاهد چندین رویداد مشابه بوده است.