وزیر خارجه ایران میگوید باوجود آنکه طالبان بخشی از آب بند کمالخان را آزاد و به حقابه ایران «اعتراف» کرده است، اما جمهوری اسلامی از حکومت طالبان رضایت ندارد.
حسین امیرعبداللهیان به نمایندگان مجلس گفت موضوع حقابه نقش تعیین کننده در سیاستهای راهبردی ایران با طالبان خواهد داشت.
به گزارش ایسنا، آقای عبداللهیان در این نشست گفت: “نکته مثبت این است که طالبان حقابه ایران از رودخانه هلمند را پذیرفته و این کار را انجام میدهد.”
در سالهای اخیر، موضوع آب یکی از موارد جنجالی میان افغانستان و ایران بوده است. اشرف غنی، رئیس جمهور پیشین در آخرین ماههای قبل از سقوط دولت افغانستان با افتتاح بند کمال خان، گفت که افغانستان آبهایش را مدیریت میکند و آب را در بدل نفت به ایران میفروشد.
آن زمان، افتتاح بند کمال خان و سخنان اشرف غنی خشم مقامهای ایران را برانگیخت.
طالبان اندکی پس از تسلط بر افغانستان اعلام کردند که آب بند کمال خان را آزاد کرده و حقابه ایران را به رسمیت میشناسد.
وزیر خارجه ایران در این نشست خطاب به نمایندگان مجلس این کشور گفت که اصلی ترین موضوع ایران با افغانستان در حوزه منافع ملی، آب است.
آقای عبداللهیان افزود که ایران در تعامل با حکومت طالبان موضوع حقابه ایران را راستآزمایی میکند و این موضوع نقش تعیین کننده در سیاستهای راهبردی ایران با طالبان خواهد داشت.
وزیر خارجه ایران میگوید پس از گفتگوهای که با سرپرست وزارت خارجه طالبان داشته آب بند کمال خان آزاد شد و همچنین ایران از طریق مذاکرات دیپلماتیک با طالبان و رسانهها روی محفوظ بودن حقابه ایران از رودخانه هلمند تاکید کرده است.
امیر عبداللهیان تصریح کرد، با وجود کارشکنیهای که در افغانستان انجام شد، ایران به تلاشهای خود ادامه داد و هنگامی که بند کمال خان پر شد، ایران درخواست بازگشایی این بند را مطرح کرد.
او افزود: «اما افغانستانیها اعلام کردند که به جهت اینکه مسیر این سد لایروبی نشده است اگر آب در مسیر رها شود این آب بازگشت داده شده و توربینهای موجود در مسیر را تخریب میکند؛ در این خصوص ما اعلام آمادگی کردیم که این لایروبی را انجام خواهیم داد و دولت مربوطه در وزارت نیرو در این خصوص ماموریتی داد اما طرف افغانستانی با مخالفت با این موضوع اعلام کرد که خودمان امکانات انجام لایروبی را داریم اما سه میلیون دالر در این زمینه اعتبار لازم است. این پول را به ما بدهید تا خودمان موضوع را پیگیری کنیم.»
وزیر خارجه ایران در ادامه گفت که وعده طالبان را راستآزمایی خواهد کرد و از آنجای که ایران در مورد رودخانه هلمند قرارداد رسمی دارد و اگر تخلفی در این زمینه انجام شود، ایران میتواند از طریق مجامع بینالمللی پیگیری کند.
امیرعبداللهیان گفت: «حالا در نطقهای قرار داریم که طرف افغانستانی نسبت به حقآبه ما اعتراف میکند و میگوید این کار را انجام میدهد.»
وزیر خارجه ایران همچنین گفت که در صحبت تلفنی با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان قول داد تا کمتر از چند هفته دیگر زمینه بازدید کارشناسان ایران را از بند کجی را فراهم کند.
امیرعبداللهیان، علیرغم ابراز نارضایتی از حکومت طالبان، میگوید طالبان «برداشت و درک درست» نسبت به قرارداد رودخانه هلمند دارد. او در ادامه افزود: «همه اقداماتی که ما را مطمئن کند آب به سمت ایران میآید و دقیقا میزان حقابه ما دریافت میشود و طبق توافق، حتی اگر بیشتر از حقآبه ایران بتوانند به ما بدهند که مکانیزمی نیز برای آن پیشبینی شده که با جدیت دنبال میشود.»
جمهوری اسلامی ایران تا اکنون حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته و این موضوع را مشروط به تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان عنوان کرده است.