بی بی سی در پی اعتراضات مردم سیستان به نرسیدن حقابه هیرمند و حمله بر پایانه مرزی میلک و آسیب زدن به موترهای باری افغان گزارش داد که یک مقام بلندپایه ایران به معترضان برای دریافت نکردن حق‌آبه رود هیرمند هشدار داده که با آنها برخورد خواهد شد.
روز گذشته گروهی از معترضان در گذرگاه مرزی میلک ایران و افغانستان و در مقابل کنسولگری افغانستان در زاهدان تجمع کردند و به دریافت نکردن این حق آبه و باز نکردن دریچه‌های سد کمال خان به سمت ایران اعتراض کردند.
در ویدئوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، معترضان در حال سنگ انداختن به سمت کامیون‌های افغانستان دیده می‌شدند.
معترضان خواهان “مذاکره جدی” با طرف افغان در مورد این مسایل بودند.
مجید میراحمدی، معاون امنیتی وزارت کشور ایران گفته است موضوع حق آبه “از مسیر مذاکره و گفت‌و‌گو” با مسئولان افغانستان، “در حال حل شدن است.”
آقای میراحمدی تجمع معترضان در سیستان و بلوچستان را “غیر قانونی” خوانده و گفته است اقداماتی از این دست “نه تنها کمکی نمی‌کند، بلکه در روند تحقق این حق قانونی اخلال ایجاد می‌کند.”
معاون امنیتی وزارت کشور ایران گفته است “بدون شک” با افرادی که دست به اقدامات “غیر قانونی” زده‌اند، برخورد خواهد شد.
در جریان تجمع روز ۸ بهمن به گفته خبرگزاری ایسنا، به تعدادی از کامیون‌ها “خسارت وارد شد.”
اخیرا پس از سفر امیرخان متقی، وزیر امور خارجه دولت طالبان به تهران، دریچه‌های سد کمال خان به سمت ایران باز شد و آب هیرمند به سوی هامون جاری شد.
اخترمحمد سخنگوی وزارت انرژی و آب طالبان به رسانه‌ها گفت دریچه‌های بند کمال خان به درخواست کشاورزان منطقه باز شد.
گفته شده بارش زیاد در ماه جاری در افغانستان مخزن سد کمال خان را کاملا پر کرده و آب از دیواره‌های آن لبریز شده است.
ایران و افغانستان برای استفاده از آب هیرمند در سال ١٩٧٢ معاهدهای امضا کردهاند که بر اساس آن میزان سالانه آبی که از رودخانه هیرمند وارد ایران می‌شود، مشخص شده است، اما ایران از میزان آبی که وارد این کشور می‌شود راضی نیست.
دریای هیرمند از کوه های بابا و هندوکش در افغانستان سرچشمه می‌گیرد و پس از طی هزار کیلومتر در خاک افغانستان به رود هیرمند در مرز دو کشور و تالاب هامون وارد می‌شود و بعد از آن به افغانستان برگشته و به شهر زرنج افغانستان می‌رود، در سال‌های اخیر ایران چهار چاه نیمه با ظرفیت بیش از یک میلیارد و پنج صد میلیون متر مکعب در ولایت سیستان احداث کرده و آب دریای هیرمند را به این چاه نیمه ها هدایت می‌دهد.
اخیرا و با توجه به کاهش بارندگی‌های چند سال اخیر، بحران آب در سراسر جهان و بخصوص ایران و افغانستان چندین برابر شده، تالاب‌های هامون، هورالعظیم، بندر انزلی و گاو خونی در ایران بشدت با کمبود منابع آبی مواجه هستند.
مقامات ایرانی بارها علت خشک شدن تالاب هامون را عدم رعایت حقابه مصوب دو کشور توسط افغانستان اعلام کرده است و مقامات دولت پیشین افغانستان این موضوع را رد کرده و چندین بار اعلام کرده بودند که آب را مطابق با معاهده امضا شده به ایران تعلق گرفته و بحران آب تالاب هامون علت دیگر دارد.
منبع: بی بی سی فارسی
