یک مقام عالی وزارت خارجه ایران علت درگیریهای اخیر مرزی بین نیروهای طالبان با نیروهای ایران، پاکستان و ترکمنستان را “غیرحرفهای بودن مرزبانان افغان و عدم شناخت مرز و مسایل مرزی توسط نیروهای طالبان مستقر در مرز” عنوان کرد.
برخی رسانههای منطقه پیشتر خبر درگیری میان نیروهای طالبان و کشور ترکمنستان را گزارش کرده بودند.
اما، عبدالقهار بلخی، سخنگوی وزارت خارجه طالبان در توییتی نوشته است که خبر درگیری میان نیروهای طالبان و ترکمنستان “درست نیست”. و افزوده که “مشکلی میان ما و همسایگان وجود ندارد.”
یک ماه پیش، درگیری بین نیروهای طالبان و مرزبانان ایرانی در ولایت نیمروز در نزدیکی ولایت فراه رخ داد که وزارتهای خارجه ایران و طالبان آن را ناشی از سوءتفاهم دانستند و بر پیشگیری از حوادث مشابه در آینده تاکید کردند.
ولایت نیمروز در غرب افغانستان با منطقه سیستان در استان سیستان و بلوچستان ایران هممرز است.
اکنون رسول موسوی مدیر کل غرب آسیا وزارت امور خارجه ایران در حساب کاربری خود در توییتر نوشت “ریشه این درگیریها در غیرحرفه ای بودن مرزبانان افغان و عدم شناخت مرز و مسایل مرزی توسط نیروهای طالبان مستقر در مرز است”.
به گفته او، در یک ماه گذشته برخوردهای مرزی بین نیروهای مرزبانی ایران، پاکستان و ترکمنستان در جوزجان رخ داده است.
روز گذشته شاه محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان نیز در پاسخ به پرسشی در مورد متوقف کردن حصار کشی مرزی میان این کشور و افغانستان از سوی طالبان واکنش نشان داد و گفت این حصارکشی را ما آغاز کردیم و ادامه خواهد یافت.
اخیرا شماری از نفرات طالبان در ویدیوهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شد، دیده میشدند که از ادامه حصار کشی مرزی توسط نیروهای ارتش پاکستان در منطقه مرزی ولسوالی لالپور ولایت ننگرهار، جلوگیری میکنند و در یک ویدیوی دیگر طالبان پایههای استنادی را که توسط نیروهای پاکستانی نصب شده بود، با استفاده از کامیون تخریب میکردند.
یکی از نفرات طالبان در این ویدیو میگوید که این خط را تا منطقه “اتک” گسترش میدهیم. این تلویحا اشاره به منازعه مرزی میان افغانستان و پاکستان است که همواره مورد مخالفت مقامات در دو کشور بوده است.
شاه محمود قریشی به خبرنگاران گفت این موضوع ساده است که “با کشور همسایه مسلمان ما” از طریق مراجع دیپلوماتیک حل خواهد شد ولی تاکید کرد که این حصارکشی به هر قیمتی ادامه خواهد یافت.
طالبان در این مورد تا کنون واکنش رسمی نشان ندادهاند که آیا حکومت شان مخالف این حصارکشی است و یا با پاکستان در رابطه به تکمیل این پروژه که گفتهاند آن را بخاطر جلوگیری از رفت و آمد شورشیان تکمیل میکنند، موافق اند.
پیشتر، منابع طالبان اما با نشر ویدیویی در مورد زد و خورد مرزی با پاسداران مرزی ایران گفتهاند که فاضل مظلوم، معاون وزیر دفاع طالبان از گذرگاه مرزی ابونصر فراهی با ایران بازدید کرده است.
یک سخنگوی طالبان نیز قبلا گفته بود که آنچه در بین نیروهای طالبان و پاسداران مرزی ایران رخ داده بود ناشی از یک سوءتفاهم بوده است.
مرز پرمنفذ ایران با افغانستان به نوعی تعریفکننده روابط این کشور با افغانستان بوده است که در حال حاضر طالبان بر آن مسلط است. منافذ این مرز محلی است برای عبور مهاجر، مواد مخدر، گروههای مسلح و آب.
علاوه بر این، مشکلات تعیین خطوط مرزی و مسایل مربوط به خشکسالی و کمبود آب از جمله مسایلی است که تنش را در برخی از مناطق مرزی بین ایران و افغانستان افزایش داده است. به ویژه مسئله حقآبه هلمند و هریرود که از افغانستان وارد ایران میشوند.