سازمان گزارشگران بدون مرز از افزایش تهدیدها از سوی استخبارات و وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان علیه خبرنگاران خبر می‌دهد. این سازمان می‌گوید که طالبان از زمان تسلط تاکنون ۵۰ خبرنگار را بازداشت کرده‌اند.
سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارشی که روز جمعه منتشر کرده است، از وضعیت خبرنگاران و رسانه‌ها در افغانستان ابراز نگرانی می‌کند.
این سازمان نگاشته است که تهدیدها و دخالت استخبارت و وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان، فشار بر رسانه ها و خبرنگاران را بیشتر ساخته است.
بربنیاد گزارش این سازمان در دو ماه اخیر تهدیدها و بازداشت خبرنگاران بیشتر شده‌اند.
این سازمان تهدید و دخالت استخبارت و وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان در کار رسانه‌ها و خبرنگاران را مغایر قانون رسانه‌های همگانی دانسته و آن را نکوهش می‌کند.
یافته‌های سازمان خبرنگاران بدون مرز نشان می‌دهند که از زمان به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان پنجاه خبرنگار و کارمند رسانه‌یی از سوی مأموران امنیتی و استخباراتی طالبان گرفتار شده‌اند. بر بنیاد این گزارش این بازداشت ها باخشونت همراه بوده‌اند.
افزایش فشارها
سازمان خبرنگاران بدون مرز نگاشته است که افزون بر تهدیدهای استخبارات، خبرنگاران باید خواست‌های وزارت امر به معروف و نهی از منکر را بپذیرند. از این میان تأکید بیشتر این نهاد بر حفظ حجاب برای خبرنگارن زن در رسانه ها بوده است.
در گزارش سازمان خبرنگاران بدون مرز آمده است که اداره استخبارات طالبان، که به گونه مستقیم زیر نظارت سرپرست رئیس الوزرای حکومت طالبان قرار دارد، خبرنگاران و مسئولان رسانه‌ها را مستقیمآ تهدید کرده و به آنان دستور می‌دهد که کدام خبرها باید نشر شود و کدام مهمان‌ها باید به برنامه‌ها دعوت شوند.
در این گزارش از شخصی بنام جواد سارگر، مسوول رسیدگی به قضایای رسانه‌ها نام برده شده است که خبرنگاران و مسئولان رسانه‌ها را دستور می‌دهد که کدام خبرها باید نشر شوند و کی ها باید دعوت شوند.
رضا معینی، مسئول سازمان خبرنگاران بدون مرز برای افغانستان و ایران در این باره می‌گوید: «تهدید خبرنگاران به ویژه تهدید زبان از حلقوم بیرون کشیدن برای انتشار برخی خبرها و بحث در باره برخی موضوعات غیرقابل قبول است.»
وی تاکید کرده است: «خبرنگاران باید بتوانند آزادانه و بدون ترس از بازداشت و شکنجه به کار خود ادامه دهند. این تهدیدها غیرقانونی و نقض قانون رسانه‌ها همگانی است. افزودن فشار بیشتر بر خبرنگاران محدود کردن آزادی اطلاع رسانی است.»
سازمان خبرنگاران بدون مرز نگاشته است که در حال حاضر تعدد مقرره‌ها و دستورالعمل از سوی نهاد‌های مختلف شرایط کار را برای رسانه‌ها و خبرنگاران دشوار تر کرده است. از این میان وزارت امر به معروف و نهی از منکر گروه طالبان در ماه سپتمبر سال ۲۰۲۱ یک سلسله مقررات جدید نشراتی را برای رسانه‌های تصویری افغانستان وضع کرد.
بربنیاد این مقرره‌ها، رسانه‌های تصویری باید ازپخش فلم‌های خلاف اصول شرعی و ارزش‌های افغانی خودداری کنند و افزون براین باید رسانه‌ها از نشر فلم‌های داخلی و خارجی که در آن فرهنگ و عنعنات بیگانگان بازتاب یافته است و گویا سبب بد اخلاقی در اجتماع می‌شود، باید اجتناب ورزند.
در گزارش سازمان خبرنگاران بدون مرز آمده است که طالبان همچنان دستور داده اند که برنامه‌های طنزی و تفریحی رسانه‌ها نباید به گونه‌ای تهیه شود که در آن به کسی اهانت شده باشد. علاوه براین، نشر سریال‌های که در آن به آموزه های دینی یا کرامت انسانی اهانت شده باشد، نیز منع شده است.
اما طالبان در واکنش به این گزارش‌ها می‌گویند که به آزادی رسانه‌ها متعهد هستند، اما رسانه‌ها هم مکلف اند که بی طرف بوده و به ارزش‌های دینی و ملی متعهد باشند.
ذبیح الله مجاهد، سخنگو و معین وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان روز شنبه در صفحه توییترش نگاشته است: «ما تلاش داریم که موانع در برابر رسانه‌ها را دور نماییم، از رسانه‌ها نیز می‌خواهیم که به قانون رسانه‌ها عمل کنند.» وی تاکید کرده است که گزارش‌ها و نگرانی‌ها در این باره تحت بررسی قرار دارند.
به تازگی فدراسیون بین المللی خبرنگاران نیز در اعلامیه‌ای گفته است که پس از تسلط طالبان تاکنون فعالیت ۳۱۸ رسانه در افغانستان متوقف شده است. این فدراسیون به نقل از اتحادیه ملی خبرنگاران گفته است که از ۵۰۹۶ خبرنگاری که پیش از به قدرت رسیدن طالبان کار می‌کردند، در حال حاضر تنها ۲۳۳۵ خبرنگار فعالیت دارند.
براساس نظر سنجی اتحادیه ملی خبرنگاران افغانستان، در حال حاضر تنها ۲۴۳ زن در رسانه‌های افغانستان کار می‌کنند و از جمع خبرنگارانی که شغل شان ازدست داده اند، ۷۲ درصد آنها زنان اند.
