سید ابراهیم رییسی، رییس جمهور ایران گفته است که شکل نگرفتن حکومت فراگیر در افغانستان منجر به بازگشت ناامنی به این کشور خواهد شد.
آقای رییسی روز دوشنبه ۲۱ فبروری (دوم دلو) هنگام سفر به قطر در یک کنفرانس مشترک خبری با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر گفت: “همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه باید مردم و همه گروه‌های قومی و سیاسی افغانستانی را کمک کنند که یک حکومت فراگیر مردمی در افغانستان مستقر شود در غیر این صورت ناامنی به این کشور مظلوم باز خواهد گشت.”
پس از مسلط شدن طالبان بر افغانستان، مقام‌های ایرانی چندین بار بر ایجاد حکومت فراگیر و همه‌شمول در افغانستان تاکید کرده و از پیامدهای حکومت تک قومی در آن کشور هشدار داده اند.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجۀ ایران به تاریخ سوم جنوری (۱۳ جدی) در یک کنفرانس خبری گفت: “آنچه که در افغانستان بیش از همه مورد تاکید ایران و کشورهای همسایه است، تشکیل دولت فراگیر است که بازتاب دهنده تنوع قومی و جمعیتی افغانستان باشد.”
پیش از آن، بهادر امینیان، سفیر ایران در کابل به طلوع‌نیوز گفته بود که حکومت تازه در افغانستان فراگیر نیست و به گفتۀ وی تهران نمی‌تواند به این شکل، این حکومت را به رسمیت بشناسد.
در واکنش به این اظهارات، انعام الله سمنگانی، معاون سخنگوی حکومت طالبان در آن زمان گفت: “آیا دولت و یا کابینه ایران به تعریفی که دیگران از فراگیر دارند، یک دولت و یا کابینه فراگیر است؟ هر کشور به اساس منافع ملی خود از دولت فراگیر تعریف می‌کند.”
ایران به تاریخ ۲۷ اکتوبر سال گذشته، چند هفته پس از اعلام کابینۀ سرپرست طالبان، نشست وزیران امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان به اضافۀ روسیه را میزبانی کرد که در آن اشتراک کنندگان “ایجاد یک ساختار سیاسی فراگیر و گسترده با مشارکت همه اقوام” را تنها راه حل معضل افغانستان عنوان کردند.
پیش از این، مقام‌های طالبان گفته بودند که حکومت سرپرست این گروه “همه‌شمول” است و در آن از تمام اقوام افغانستان حضور دارند.
مقامات طالبان همواره این خواست را مداخله در امور افغانستان عنوان کرده اند.
طالبان به تاریخ ۱۵ اگست ۲۰۲۱ کابل را تصرف کردند و حدود سه هفته پس از آن کابینۀ سرپرست خود را اعلام کردند.
این کابینه به خاطر عدم حضور زنان، تک قومی و تک گروهی بودن و حضور چهره‌های جنجال برانگیز که در فهرست‌های سیاه امریکا و ملل متحد قرار دارد، انتقاد برخی کشورهای جهان را بر انگیخته است.
