سفارت‌خانه‌های افغانستان در سرتاسر جهان از به رسمیت شناختن رژیم طالبان امتناع ورزیده و به خاطر پذیرش اعضای وفادار به گروه طالبان زیر فشار شدید آن گروه قرار دارند.
اعضای هیچ یک از ۶۰ سفارتخانه، قنسولگری یا نمایندگی‌های دیپلوماتیک افغانستان که از سوی حکومت پیشین آن کشور گماشته شده بودند، تاکنون حاضر نشده اند که برای حکومت طالبان ایفای وظیفه کنند.
گروه طالبان که به تاریخ ۱۵ اگست سال گذشته به قدرت رسیدند تا کنون از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده است.
یوسف غفورزی، سفیر افغانستان در ناروی به خبرگزاری فرانس‌پرس گفت: “ما در یک وضعیت بسیار اسفبار قرار داریم، اما هنوز هم در چنین وضعیت دشوار باید به کار ادامه دهیم. سفارت‌خانه‌ها از رهگذر تلاش برای افزایش هرگونه حمایت ممکن بشری، هنوز هم نقش بسیار مهم را ایفا می‌کند. اما مباحث سیاسی در جریان است تا وضعیت ثبات بخشیده شود.”
در هفت ماه گذشته که طالبان بر افغانستان مسلط شده اند، جریان پول از کابل به اکثر سفارت‌خانه‌های افغانستان متوقف شده است و بیشر این سفارت‌ها با مشکلات شدید مالی دست و گریبان اند. آقای غفورزی گفته است که دیپلوماتان افغانستان در ناروی از چند ماه به اینسو معاش دریافت نکرده اند.
درست یک روز پیش، یک مقام ارشد وزارت خارجۀ ایالات متحدۀ امریکا به خبرگزاری رویترز گفت که سفارت افغانستان در واشنگتن دی سی به دلیل فشار شدید مالی و قطع ارتباط با حکومت طالبان، در هفته آینده مسدود خواهد شد.
این مقام امریکایی که نخواسته است نامش گرفته شود به خبرگزاری فرانس‌پرس گفت: “سفارت و قنسولگری‌های افغانستان زیر فشار شدید مالی قرار دارند. حساب‌های بانکی آنان برای شان قابل دسترس نیست.”
وزارت خارجۀ ایالات متحده، به گفتۀ این مقام امریکایی “ترتیباتی را روی دست گرفته است تا در هماهنگی با سفارت افغانستان، عملیات تدریجی انسداد [سفارت] را به گونه‌ای تسهیل کند که تا زمانیکه این ماموریت‌های دیپلوماتیک قادر به ازسرگیری فعالیت‌های شان می‌شود، از املاک و تاسیسات آنان در امریکا مراقبت و محافظت شود.”
شماری از سفارت‌خانه‌ها و قنسولگری‌های افغانستان در چند ماه گذشته فقط با تادیات و محصول خدمات قنسولی چاره‌سازی کرده اند و شماری از سفارتخانه محصول خدمات قنسولی را بلند برده اند.
فرید ماموندزی، سفیر افغانستان در هند به خبرگزاری فرانس‌پرس گفت: “این سفارت هیچ پول و مساعدت مالی از کابل دریافت نمی‌کند. در نبود امکانات لازم مالی و کاهش منابع، قادر نشده‌ایم که در چند ماه اخیر معاش کارمندان سفارت را بپردازیم و افزون بر کاهش تشکیل، مصارف سفارت را به کم‌ترین حد کاهش داده ایم.”
تاکنون روشن نیست که تا چه وقت ویزه، گواهینامه و دیگر اسنادی که از سوی سفارت‌خانه‌های افغانستان صادر می‌شوند، نزد طالبان یا جامعۀ جهانی مدار اعتبار خواهد بود.
در شماری از کشورهای نزدیک به افغانستان، سفیران استعفا کرده اند یا از سوی طالبان کنار رانده شده اند، با اینحال، کسانی که به جای آنان به کار گماشته شده اند و گمان می‌رود که وفادار به طالبان اند، نیز با عین مشکلات دست و گریبان اند.
دیپلوماتان و کارمندان سفارت افغانستان در اسلام‌آباد از ماه سپتمبر به اینسو معاش نگرفته اند و به گفتۀ یک دیپلومات افغان در قنسولگری افغانستان در پشاور، دیپلوماتان و کارمندان افغان مقیم پاکستان فقط با محصول صدور ویزه، تمدید پاسپورت، وثیقه و نکاح خط تا کنون چاره سازی کرده اند.
جاوید احمد قایم، سفیر پیشین افغانستان در چین پس از آن استعفا کرد که یک دیپلومات ارشد وفادار به طالبان برای احراز کرسی سفارت افغانستان در بیجینگ گماشته شد.
طالبان تا کنون توانسته اند که برخی از چهره‌های وفادار شان را در سفارت‌خانه‌های افغانستان در اوزبیکستان و ایران به کار بگمارند.
در همین حال، روسیه گفته است که آمادۀ پذیرش “دو یا سه” دیپلومات جدید معرفی شده از سوی طالبان است، اما روشن کرده است که جاگزینی را برای سفیر کنونی افغانستان در مسکو نمی‌پذیرند. در حال حاضر، سید طیب جواد، سفیر افغانستان در روسیه است.
با آنکه طالبان در گذشته ادعا کرده بودند که به پیمانۀ زیاد کنترول سفارت‌خانه‌ها و ماموریت‌های دیپلوماتیک افغانستان در خارج را در دست گرفته اند، سهیل شاهین، سخنگوی پیشین دفتر سیاسی طالبان در قطر که از سوی این گروه به صفت نمایندۀ دایمی افغانستان در ملل متحد معرفی شده بود، تاکنون از سوی این نهاد اعتبارنامه نگرفته و نصیر احمد فایق، به نمایندگی از افغانستان در جلسات ملل متحد شرکت می‌کند.
در سفارت افغانستان در ایتالیا، سفیر افغانستان و یک دیپلومات طرفدار طالبان که از سوی سفیر برکنار شده بود، با هم دست و گریبان شدند تا اینکه پولیس مداخله و مشکل را حل کرد.
خالد ذکریا، سفیر افغانستان در روم به خبرگزاری فرانس پرس گفت: “در شماری از ماموریت‌های مان، کارمندان ناخشنود که از نظر مفکوره طرفدار طالبان اند، دیپلوماتان ما را تهدید و ارعاب کرده و با خشونت با آنان برخورد می‌کنند.”
آقای ذکریا گفت: “ادارۀ طالبان تلاش کرد تا سفارت ما را ترغیب کند که به نمایندگی از آنان [طالبان] کار کنیم، اما من گفتم نه. تا زمانیکه یک حکومت همه‌شمول در افغانستان ایجاد نشده…پاسخ من همین خواهد بود.”
