دیدبان حقوق بشر در ارزیابی سالانه خود از حقوق بشر در سراسر جهان میگوید که اقدامات سرکوبگرانه و خشونتآمیز فزاینده علیه اعتراضات غیرنظامی توسط رهبران مستبد و رژیمهای نظامی در سراسر جهان نشانهی استیصال و تضعیف تسلط آنها بر قدرت است.
سازمان حقوق بشر در گزارش جهانی خود در سال ۲۰۲۲ اعلام کرد که رهبران خودکامه در سال ۲۰۲۱ با واکنش شدیدی مواجه شدند و میلیونها نفر جان خود را با رفتن به خیابانها به خطر انداختند تا اقتدار این رژیمها را به چالش کشیده و خواهان دموکراسی شوند.
دیدبان حقوق بشر همچنین گفت که ظهور احزاب اپوزیسیون که در تلاش برای حذف دولتها یا رهبران فاسد یا سرکوبگر مایلند اختلافات سیاسی را کنار گذاشته و ائتلاف تشکیل دهند، نشانه دیگری از گرایش به سمت تضعیف حکومت استبدادی است.
کنت راث، مدیر سازمان دیدبان حقوق بشر، در مقالهای در معرفی گزارش دیدبان حقوق بشر، که وضعیت کشورهای سراسر جهان را تحلیل میکند، همچنین استدلال میکند که سرکوب فزاینده و «شبههای انتخاباتی آشکار» در کشورهایی مانند روسیه و نیکاراگوئه باید به عنوان نشانهای از ضعف، نه قدرت، دیده شود.
راث میگوید: «روایتی وجود دارد که خودکامهها در حال غلبه هستند و دموکراسی رو به افول است، اما اگر به روند حقوق بشر در ۱۲ ماه گذشته نگاه کنید، برای خودکامهها چندان خوشایند به نظر نمیرسد. در چین، اوگاندا، لهستان، میانمار و بسیاری از جاهایی که رژیمهای سرکوبگر برای حفظ کنترل خود تلاش میکنند، مردم اغلب با به خطر انداختن جان خود به حمایت دموکراسی به خیابانها آمدند.»
او گفت: «شاید اقدامات خشونتآمیز و واپسگرایانه رژیمهای سرکوبگر در سراسر جهان نوعی قدرتنمایی به نظر برسد، اما برای ما آشکار است که این اقدامات از روی ناامیدی است.»
راث گفت علیرغم این که سال ۲۰۲۱ شاهد به قدرت رسیدن گروههای مسلح در میانمار و افغانستان بودیم، این رژیمها در عادیسازی حکومت یا سرکوب جمعیت غیرنظامی شکست خوردهاند.
((با وجود اینکه شاهد خونریزی در خیابانها هستیم، میلیونها نفر را نیز میبینیم که نفی حقوق بشر را نمیپذیرند و همینطور شاهدیم که حاکمان خودکامه در منحرف کردن ذهن مردم با اتخاذ سیاستهای ضد جوامع دگرباشان جنسی، سقط جنین یا حقوق زنان ناکام ماندهاند.))
با این حال، او گفت که دموکراسی بدون رهبری قویتر از سوی دولتهای دموکراتیک، که بر دستاوردهای سیاسی کوتاهمدت در سال ۲۰۲۱ تمرکز داشتند و نتوانستند به فوریترین مسائل مربوط به شرایط اضطراری آبوهوا، نابرابری، بیعدالتی نژادی و فقر رسیدگی کنند، رشد نمیکند.
دیدبان حقوق بشر اعلام کرد که علیرغم سوابق نگران کننده در مورد نقض حقوق، ایالات متحده به ارائه تسلیحات به کشورهایی مانند مصر، عربستان سعودی و امارات ادامه داده است. این سازمان همچنین به ادامه تحرکات اتحادیه اروپا برای پیگیری قراردادهای سرمایه گذاری با چین، علیرغم ادعاهایی دال بر واداشتن اویغورها به کار اجباری اشاره کرد.
راث گفت: ((ترویج دموکراسی به معنای ایستادن در برابر نهادهای دموکراتیک مانند دادگاههای مستقل، رسانههای آزاد، پارلمانهای قوی و جوامع مدنی پرجوش و خروش است، حتا اگر باعث بررسی ناخواسته یا خلق چالشهایی برای سیاستهای اجرایی شود)).
از زمان به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، بارها نهادهای بین المللی مدافع حقوق بشر از زیر سوال رفتن، آزادی های اجتماعی در افغانستان شکایت کرده و اعلام کردند که این گروه تروریستی که با استفاده از سلاح توانسته بر افغانستان حاکم شود، یکی از ناقضان اصلی حقوق بشر در دنیا است و از کشورهای دنیا نیز خواسته اند که از به رسمیت شناختن این گروه ممانعت نمایند.