نشست یک روزهی هیأت طالبان با نمایندگان زنان معترض و فعالان حقوق بشر افغانستان در اُسلو، پایتخت ناروی برگزار شد. در این نشست هدا خموش، نمایندهی زنان معترض در سخنرانی خود خواستار رهایی زنان معترض از بند طالبان شده و همچنین تأکید کرده است که زنان افغانستان حقوق برابر میخواهند.
خانم خموش در سخنرانی خود که نسخهای از آن در صفحه فیسبوکش منتشر شده، گفته است که طالبان با گرفتن کابل «یک رژیم جناحی و یکدست را با ترور و زور و با بهحاشیهبردن و حذف جمعی یک بخش بزرگ افغانستان ایجاد کردهاند». او افزوده است که در طول پنج ماه اخیر، طالبان حقوق اساسی شهروندان را انکار، زنان را خانهنشین و آنان را از آموزش محروم کردهاند.
خموش طالبان را متهم کرده که مخالفانشان و نظامیان پیشین را سرکوب، قتل و شکنجه کرده و تبعیض نظاممند را علیه اقوام غیرحاکم به راه انداختهاند. او در این زمینه به بازداشت و شکنجهی روزنامه نگاران از جمله خبرنگاران اطلاعات روز و زنان معترض اشاره کرده است.
نمایندهی زنان معترض اضافه کرده است که تقی دریابی و نعمتالله نقدی، خبرنگاران روزنامه اطلاعات روز هنگام پوشش خبری تظاهرات ۷ سپتامبر ۲۰۲۱ زنان در شهر کابل توسط طالبان بازداشت و بهشدت مورد شکنجه قرار گرفتند. او همچنین گفته است که عالیه عزیزی، مدیر سابق زندان زنان هرات بیش از پنج ماه میشود که ناپدید است.
خموش افزوده است که دهها تن از جوانان به تاریخ ۷ و ۸ سپتامبر در بلخ برای اعادهی حقوق و آزادیشان تظاهرات را به راه انداختند و طالبان ۷۰ تن از معترضان از جمله ۴۰ دختر معترض را بازداشت کردهاند. او مدعی شده که زنان معترض شکنجه شدهاند و بر برخی از آنان تجاوز شده است؛ او گفته است که یک هفته پس از بازداشت زنان معترض، اجساد هشت نفر از بازداشتشدگان در خیابانهای شهر مزار شریف پیدا شده است.
خموش علاوه کرده است که شماری از زنان بازداشتشده بعد از آزادی از زندان ترور شدند؛ اما از سرنوشت نُه تن از دختران بازداشتشده هنوز هیچ اطلاعی در دست نیست و آنان همچنان ناپدید هستند.
او در ادامه به نمایندگی از زنان معترض خواستههای زنان را مطرح کرده و از امیرخان متقی خواسته است که به کابل زنگ بزند و دستور بدهد که تمنا زریاب پریانی با سه خواهرش (زرمینه، شفیقه و کریمه)، پروانه ابراهیمخیل و عالیه عزیزی را فوراً آزاد کنند و همچنین دروازههای مکاتب بدون قید و شرط باز گردد.
خموش گفته است که زنان افغانستان حقوق برابر میخواهند و طالبان و هیچ گروه دیگر صلاحیت محدودکردن حقوق اساسی آنان را ندارد. او پیشنهاد کرده است که تا ایجاد قانون اساسی جدید، برای اعاده و به رسمیتشناختن حقوق اساسی شهروندان، فصل دوم قانون اساسی قبلی باید اعاده شود.
تشکیل شورای باصلاحیت و مستقل از سوی سازمان ملل متشکل از خانوادههای متضرران و قربانیان، نمایندگان مردم، نهادهای مستقل بینالمللی حقوق بشر جهت نظارت و بررسی رفتار و سیاستهای طالبان، خواست دیگر زنان معترض بود که توسط هدا خاموش ارایه شد.
خموش همچنین تأکید کرده است که برای اعادهی نظم و تداوم ثبات سیاسی، افغانستان نیازمند یک نظام مشروع است که برمبنای رضایت همه شهروند شکل بگیرد.
او گفته است: «ما نیازمند توافق مجدد تمام جناحهای سیاسی و اقشار مختلف مردم روی یک نقشهی راه، برای حل سیاسی مسألهی افغانستان از راه مردمی و دموکراتیک هستیم. راهحلهای سنتی همچون برگزاری لویهجرگه، نمیتواند جای راههای دموکراتیک برای ایجاد مشروعیت سیاسی را بگیرد.»
اعلامیه مشترک نشست اُسلو
در اعلامیه پایانی نشست یک روزه اُسلو که از سوی ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان منتشر شده، آمده است که در این نشست اشتراککنندگان نظریات همدیگر را با حوصلهمندی شنیده و در مورد وضعیت حاضر کشور تبادل نظر کردهاند.
آنان افغانستان را خانهی مشترک تمام مردم ساکن در این کشور خوانده و تأکید کردهاند که جهت شگوفایی اقتصادی، سیاسی و امنیتی باهم کار مشترک کنند.
به نقل از اعلامیه، اشتراککنندگان یگانه راه حل همه مشکلات افغانستان را تفاهم، گفتوگو و همکاری مشترک دانستند. آنان همچنین برگزاری چنین نشستها را مفید دانستند