حکومت ایران روز سه شنبه ۱۲ اپریل (۲۳ حمل) از طالبان خواست تا در مورد “حمله بر نمایندگیهای این کشور در افغانستان” توضیح بدهند.
حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران، گفته است که حفظ امنیت نمایندگیهای این کشور در افغانستان، به دوش طالبان بوده و این گروه باید در مورد “حمله” بر سفارت ایران در کابل و قونسلگری آن کشور در ولایت هرات توضیح بدهد.
بر اساس اعلامیه وزارت خارجه ایران، آقای عبداللهیان روز سه شنبه با سفیر ایران در کابل و قونسل این کشور در هرات تماس تلفونی گرفت و در صحبت به آنها گفته است که تامین امنیت نمایندگیهای دیپلوماتیک وظیفه کشور میزبان است.
این دیپلومات ارشد ایران افزود که “از عدم اقدامات لازم طالبان برای تامین امنیت نمایندگیهای دیپلوماتیک ایران” در کابل و هرات، ناخرسند است.
وزارت خارجه طالبان تا اکنون در این مورد اظهار نظر نکرده است. اما قبل بر این، مقامهای طالبان از حکومت ایران خواسته بودند تا از “آزار و اذیت” مهاجران افغان مقیم در ایران جلوگیری کند.
امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، روز یکشنبه ۱۰ اپریل (۲۱ حمل) با بهادر امینیان، سفیر ایران مقیم کابل، دیدار کرد و مراتب نگرانی این گروه را نسبت به “خشونت با افغانها در ایران” ابراز کرد.
به دنبال نشر تصاویر و ویدیوهای از بدرفتاری، خشونت و ضرب و شتم مهاجران افغان توسط مقامها و شهروندان ایران در آن کشور، صدها شهروند افغانستان طی دو روز گذشته در نقاط مختلف این کشور، مظاهره کردند.
در واکنش به این تظاهرات، وزارت خارجۀ ایران همچنین شارژدافیر سفارت افغانستان در تهران را احضار کرده و دربارۀ “حملات انجام شده” اعتراض کرده است.
بدرفتاری با مهاجران افغان مقیم ایران پس از آن به گونۀ گسترده در شبکههای اجتماعی بازتاب یافت که یک مهاجم که به گفتۀ مقامهای ایرانی اوزبیکتبار است، با چاقو بر سه روحانی ایرانی در صحن حرم امام رضا در شهر مشهد حمله کرد.
یکی روحانی ایرانی در همان روز کشته و یک روحانی دیگر دو روز بعد جان سپرد. روحانی سوم زخمی هنوز هم زیر تداوی قرار دارد.
اما سفارت ایران در کابل به تاریخ نهم اپریل (۲۰ حمل) گزارشها دربارۀ بدرفتاری پولیس با مهاجرین افغان را رد کرده و ویدیوهای نشر شده در رسانههای اجتماعی را “هدفمند و برنامهریزی شده” عنوان کرده است.
این سفارت با نشر اعلامیهای گفت که هرگونه گزارشها در مورد بدرفتاری سازماندهی شدۀ توسط نیروهای ایرانی در قبال شهروندان افغانستان “بدون اساس و فاقد اعتبار میباشد.”
در یک اقدام تازه، وزارت خارجۀ ایران از توقف خدمات قونسلی نمایندگیهایش در افغانستان تا “اطلاع بعدی” خبر داد.
اخیراً وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان ادارهٔ طالبان گفت که در یک ماه گذشته ۲۲۳۴۰ مهاجر افغان، عمدتاً به زور، از ایران به افغانستان برگردانده شده اند.
پس از مسلط شدن طالبان بر افغانستان و بروز بحران کم پیشینۀ بشری و اقتصادی در آن کشور، صدها هزار شهروند افغان مجبور به ترک کشورشان شده و بیشتر به کشورهای همسایه، عمدتاً ایران و پاکستان مهاجر شده اند. عده ای مردم افغانستان با توجه به بازداشت نشدن هیچ کدام از حمله کنندگان به سفارت و قونسلگری ایران، این حمله را برنامه خود نیروهای طالبان دانسته و معتقند این گروه در تلاش است تا صدور ویزه این کشور به مردم افغانستان بند نماید.