همزمان با فرارسیدن ماه رمضان، شماری از ساکنان ولایت پروان میگویند که نرخ مواد خوراکی در بازارهای این ولایت بار دیگر افزایش یافته است. آنان میافزایند که با وجود کاهش نرخ دالر در هفتههای پسین، نرخ مواد اولیه در بازارها کاهش نیافته است. ساکنان پروان، طالبان را به بیتوجهی در خصوص کنترل نرخ مواد اولیه متهم میکنند.
اسدالله، مردی بزرگسال است که با کراچی دستیاش در شهر چاریکار کلچهفروشی میکند. وی از افزایش نرخ مواد اولیه در ماه رمضان شکایت دارد. این مرد بزرگسال از صبح تا شام «کلچهگکهای خانهگی، ۱۰ افغانی» صدا میزند. اسدالله از این کارش روزانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ افغانی به دست میآورد. وی میگوید که گرانی است و توان خرید مواد اولیه را ندارد. این باشنده پروان تصریح میکند: «دکانداران گرانفروشی میکنند. نرخ مواد خوارکه همهساله در ماه رمضان بالا میرود و طالبان هم توجه نمیکنند. شخصاً من توانایی خرید یک بوجی آرد و یک بشکه روغن را ندارم. صبح تا شام در بازار میگردم، ۱۰۰ تا ۱۵۰ افغانی بیشتر پیدا نمیکنم؛ این مبلغ پول را چه بخرم؟»
اسدالله زمانی را به یاد میآورد که گرانفروشان از سوی حکومتهای پیشین جریمه یا دکانشان مهرولاک میشد. او میگوید: «زمانی که نوجوان بودم، خوب به یاد دارم که شهرداریها نرخنامه توزیع میکردند و هر دکانداری که خلاف آن عمل میکرد، جریمه یا هم دکانش مهرولاک میشد، اما حالا دکانداران به هر قیمتی که دلشان خواست، میفروشند.»
در همین حال، شمار دیگر از ساکنان ولایت پروان میگویند که با وصف کاهش نرخ دالر در هفتههای پسین، نرخ مواد اولیه در بازارها کاهش نیافته است. باشندگان پروان تصریح میکنند که با برگشت طالبان به قدرت، بسیاری از شهروندان شغلهایشان را از دست دادهاند و در حال حاضر آنان توان خرید ضروریات روزانه خود و خانوادههایشان را ندارند.
امدادالله، یکی از باشندگان اصلی ننگرهار و باشنده فعلی ولایت پروان، از طالبان میخواهد که جلو گرانفروشی را در بازارهای کشور بهویژه در ولایت پروان بگیرند و برای فروش مواد اولیه نرخنامه تعیین کنند.
برخی از دکانداران در شهر چاریکار افزایش قیمت مواد اولیه بهویژه مواد خوراکی را میپذیرند، اما تاکید دارند که نرخ این مواد در مجموع بالا رفته و در حال حاضر آنان نیز این مواد را با قیمت بلند خریداری میکنند.
گفتنی است که همهساله با فرا رسیدن ماه رمضان، قیمت مواد خوراکی افزایش مییابد. بر بنیاد معلومات دکانداران، بهای یک بوری آرد ۵۰ کیلویی که پیش از رمضان دو هزار و ۱۰۰ فغانی بود، اکنون به دو هزار و ۴۵۹۰ افغانی افزایش یافته است. همینگونه بهای یک بوری برنج ۲۴ کیلویی که هفته پیش دو هزار و ۵۰۰ افغانی بود، حالا به دو هزار و ۶۵۰ افغانی و قیمت یک بُشکه روغن ۱۶ لیتره که دو هزار و ۶۰۰ افغانی به دو هزار و ۷۵۰ افغانی افزایش یافته است.
انتقادها در حالی از بلند رفتن بهای مواد اولیه بالا گرفته است که بربنیاد آمار سازمانهای بینالمللی، هماکنون فقر و بیکاری در افغانستان بهگونه کمسابقه افزایش یافته و حدود ۲۴ میلیون نفر در ناامنی غذایی به سر میبرند.