پس از دستور اعضای رهبری طالبان مبنی بر ممانعت از قاچاق گندم به پاکستان، منابع در غرب کشور میگویند که روند قاچاق در حال حاضر همچنان ادامه دارد. به گفته باشندگان فراه، با وجود بهتر شدن حاصلات گندم در سال روان، قیمت یک من گندم که پنج کیلو شمرده میشود، به ۲۲۰ افغانی رسیده است. این باشندگان هشدار میدهند که در صورت ادامه روند قاچاق گندم به پاکستان، بهای یک من گندم به حدود ۳۰۰ افغانی خواهد رسید. گندم افغانستان در حالی به پاکستان قاچاق میشود که به گفته شهروندان، ارزش آرد در کشور همچنان در حال افزایش است. هم اکنون یک بوری آرد در کابل نزدیک به سه هزار افغانی فروخته میشود. پیش از این، مردم دستور طالبان در این مورد را تلاش رسانهای خوانده و گفته بودند که طالبان توانایی ممانعت از قاچاق گندم به پاکستان را ندارند.
پس از نشر خبرهای قاچاق گسترده گندم به پاکستان، اعضای رهبری طالبان در پیامی به زیردستانشان دستور دادند که از قاچاق این محصول به بیرون از کشور جلوگیری کنند. هدایتالله بدری، وزیر مالیه طالبان، در ۳۰ ثور با فرستادن یک پیام به گمرکهای تحت کنترل این رژیم، تصریح کرده بود که حتا یک دانه گندم نباید از مرزهای کشور خارج شود. اکنون منابع در غرب کشور میگویند که قاچاق گندم به پاکستان همچنان ادامه یافته است. به گفته باشندگان فراه، روزانه دهها تیلری از بازارهای فراه گندم بارگیری شده و به پاکستان فرستاده میشود.
فرید، یک تن از دهقانان در فراه، گفت که با وجود حاصلات بهتر گندم در این ولایت، قیمت آن با گذشت هر روز افزایش مییابد. به گفته وی، در جریان دو هفته اخیر، بهای یک من گندم از ۲۰۰ به ۲۳۰ افغانی رسیده است. او با ابراز نگرانی از قاچاق بیرویه گندم به پاکستان، میگوید که ممکن است تا یک ماه دیگر بهای یک من گندم به حدود ۳۰۰ افغانی برسد.
شماری دیگر از باشندگان فراه نیز از این وضعیت شکایت دارند. به گفته آنان، قاچاقبران روزانه گندم فراه را از بازارهای این ولایت جمعآوری میکنند و پس از بارگیری، بهگونه قاچاق به پاکستان میفرستند. این باشندگان تصریح کردند که روزانه موترهای زیادی در انظار عمومی گندم بارگیری میشود، اما طالبان برای جلوگیری از بارگیری و قاچاق آن کاری نمیکنند.
همزمان با این، دکانداران در فراه نیز از وضعیت موجود نگران هستند. آنان میگویند که گندم در بازارهای این ولایت کم شده و قیمت آن در حال افزایش است. به گفته یک دکاندار در این ولایت، سال گذشته یک من گندم به ۱۲۰ افغانی تا ۱۳۰ افغانی فروخته میشد، اما اکنون بهای آن دو برابر شده است.
ارزش گندم در حالی افزایش مییابد که دهقانان از افزایش حاصلات گندم در این ولایت سخن میگویند. به گفته آنان، زمین و شرایط کشت گندم در فراه مناسب است و به همین دلیل نیز دهقانان به کشت آن دل گرم کردهاند. یک تن از دهقانان در فراه گفت که سالانه در زمینهایش گندم میکارد و خلاف سالهای گذشته، امسال حاصلات بیشتری برداشته است. او افزود که در جریان سال گذشته، او از زمینهایش پنج خروار گندم برداشته بود، اما در سال جاری حاصلاتش به هفت خروار رسیده است. به گفته این دهقان، خلاف سال گذشته که حاصلاتش صرف خانوادهاش شد، امسال با وجود تکمیل مصارف و تنظیم خرج خانه، مقدار زیادی از آن را در بازار فروخته است.
با این حال به گفته وی، افزایش حاصلات گندم این ولایت و سایر ولایتها با تشویش قاچاق آن به پاکستان و سایر کشورها همراه است. او افزود که همزمان با افزایش حاصلات و فروش آن در بازارها، قیمت روزانه گندم همچنان افزایش مییابد و میزان زیادی از این گندم در بازارها ناپدید میشود. گفتنی است که یک من در فراه به حدود پنج کیلو میرسد.
افزایش قاچاق گندم به پاکستان در حالی گزارش میشود که به گفته مسوولان وزارت زراعت طالبان، امسال افغانستان به دو میلیون تُن گندم نیاز فوری دارد. براساس گزارش برنامه غذایی جهان (WFP)، میلیونها نفر در افغانستان با خطر گرسنهگی شدید روبهرویند. همچنان این نهاد به دلیل درگیریهای اخیر در اوکراین و نیاز برخی از کشورها، نتوانسته بودجه مورد نظرش را برای افغانستان تکمیل کند و برنامههایش را حدود ۵۰ درصد کاهش داده است. پیش از این، مردم گفته بودند که طالبان خلاف ادعایشان، توان جلوگیری از قاچاق گندم به پاکستان را ندارند. به باور برخی از شهروندان، حتا شماری از فرماندهان طالبان در روند قاچاق دست دارند و آن را مدیریت میکنند.