همزمان با چهارمین سالگرد بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، کمیسیون جنگ افغانستان در کنگره آمریکا دومین گزارش خود را درباره جنگ ۲۰ ساله ایالات متحده در این کشور منتشر کرد. این گزارش، که بر اساس تحلیل‌های استراتژیک و تجربیات نظامیان آمریکایی تهیه شده، به بررسی علل ناکامی‌های آمریکا در افغانستان می‌پردازد.

ریشه‌های استراتژیک شکست

مقام‌های آمریکایی در این گزارش تأکید دارند که ریشه‌های اصلی ناکامی در جنگ افغانستان به ضعف‌های استراتژیک بازمی‌گردد، نه کاستی‌های تاکتیکی. به گفته آمباسادور داگلاس لوته، معاون مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، «ریشه‌های شکست ما در افغانستان در سطح استراتژیک نهفته است، نه در سطح تاکتیکی که نیروهای ما در آن فداکاری کردند».

مذاکرات صلح: دیرهنگام و بی‌ثمر

گزارش به شکست مذاکرات صلح نیز پرداخته است. بر اساس این گزارش، مذاکرات صلح با طالبان بسیار دیر آغاز شد و پس از آن شدت یافت که آمریکا دیگر اهرم‌های فشار لازم را در اختیار نداشت. این تأخیر در آغاز مذاکرات، فرصت‌های بسیاری را برای دستیابی به توافق از دست رفته است.

فساد و نبود اجماع سیاسی

گزارش به فساد گسترده در نهادهای دولتی افغانستان و نبود اجماع سیاسی در میان رهبران این کشور اشاره کرده است. انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۴، که با اتهامات تقلب و بحران مشروعیت همراه بود، نمونه‌ای از این مشکلات است. این بحران‌ها، همراه با مداخلات دیپلماتیک آمریکا، منجر به تضعیف دولت مرکزی و افزایش بی‌اعتمادی عمومی شد.

افزایش نارضایتی عمومی

گزارش همچنین به افزایش نارضایتی عمومی در افغانستان اشاره کرده است. بر اساس آمار شفاخانه ایمرجنسی کابل، تنها در پایتخت، از مارس ۲۰۲۲ تا مارس ۲۰۲۴، شمار قربانیان حوادث ترافیکی ۷۸.۵ درصد افزایش یافته است. این افزایش نارضایتی‌ها، ناشی از فساد، فقر و نبود خدمات اساسی، به تضعیف مشروعیت دولت و افزایش نفوذ طالبان کمک کرده است.

نتیجه‌گیری

کمیسیون جنگ افغانستان در کنگره آمریکا با انتشار این گزارش، به بررسی علل ناکامی‌های آمریکا در جنگ ۲۰ ساله افغانستان پرداخته است. این گزارش نشان می‌دهد که ضعف‌های استراتژیک، فساد گسترده، نبود اجماع سیاسی و نارضایتی عمومی از جمله عوامل اصلی شکست در این جنگ بوده‌اند.