وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان دو دستورالعمل تازه به دانشگاه‌های دولتی و خصوصی صادر کرده است که بر اساس آن، محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های بی‌سابقه‌ای بر تدریس دروس و منابع آموزشی اعمال می‌شود.
بررسی نسخه‌های این دستورالعمل‌ها که در تاریخ ۳ و ۴ سنبله منتشر شده و به دست رسانه‌ها رسیده، نشان می‌دهد:
تدریس ۱۸ مضمون درسی در دانشگاه‌ها به‌طور کامل ممنوع شده است.
استفاده از کتاب‌های نویسندگان ایرانی و مرتبط با ایران قدغن اعلام شده است.
آثار نویسندگان زن، صرف‌نظر از موضوع، از برنامه درسی دانشگاه‌ها حذف شده است.
در نامه‌ای رسمی، ضیاءالرحمن آریوبی، معاون علمی وزارت تحصیلات عالی طالبان که نامه را با عنوان «شیخ‌الحدیث» امضا کرده، گفته است: «برخی از مضامین نظام قبلی با اصول شرعی و پالیسی نظام در تضاد است.» او افزوده است که پس از بررسی «علما و متخصصین شرعی»، ۱۸ رشته‌ی تحصیلی «مخالف شریعت» تشخیص داده شده و از نظام آموزشی حذف گردیده‌اند.
تحلیل همدم‌نیوز
این تصمیم تازه طالبان ضربه‌ای دیگر به پیکر نیمه‌جان نظام آموزش عالی افغانستان است. حذف رشته‌های دانشگاهی و آثار نویسندگان زن، نه تنها دسترسی نسل جوان – به‌ویژه زنان – را به دانش مدرن و متنوع محدود می‌کند، بلکه آینده‌ی علمی و فکری کشور را در مسیری تک‌بعدی و انحصاری قرار می‌دهد.
ممنوعیت نویسندگان زن به‌طور خاص نشان‌دهنده‌ی تلاشی هدفمند برای حذف صدای زنان از عرصه‌ی دانش و فرهنگ است؛ اقدامی که در کنار ممنوعیت تحصیل دختران، افغانستان را بیش‌ازپیش از جامعه‌ی علمی جهان منزوی می‌سازد.
این سیاست‌ها خطر ایجاد شکاف عمیق‌تر میان افغانستان و جهان را به همراه دارد و فرصت‌های توسعه، نوآوری و تعامل علمی بین‌المللی را از میان می‌برد. از منظر اجتماعی نیز، حذف آموزش‌های کلیدی می‌تواند مهاجرت اجباری نخبگان، فرار مغزها و افزایش سرخوردگی جوانان را تشدید کند.
پرسش ما از شما:
• این ممنوعیت‌های تازه طالبان چه پیامدی برای آینده آموزش و جوانان افغانستان خواهد داشت؟
• آیا حذف رشته‌ها و آثار نویسندگان زن می‌تواند جامعه را در مسیر عقب‌گرد فرهنگی قرار دهد؟
دیدگاه خود را در کامنت‌ها با ما شریک بسازید و این خبر را با دیگران به اشتراک بگذارید تا صدای دانشجویان و استادانی که زیر فشار این محدودیت‌ها قرار دارند، خاموش نماند.
