محمدکاظم کاظمی خواستار بهرسمیتشناختن نقش محوری مقاومتهای فرهنگی در داخل افغانستان شد
محمدکاظم کاظمی، شاعر و پژوهشگر افغان، روز دوشنبه ۱۰ نوامبر یادداشتی با عنوان «تأملی درباره برخی بحثهای جاری در شبکههای اجتماعی» منتشر کرده است. او در این نوشته از قضاوتهایی که از بیرون بر مردم افغانستان تحمیل میشود انتقاد کرده و بر اهمیت مقاومت فرهنگی، مدنی و اجتماعی در برابر بنیادگرایی، تبعیض و خودکامگی تأکید کرده است.
این موضعگیری در زمانی مطرح میشود که گفتگوها درباره مسائل قومی، محدودیتهای تحمیلشده از سوی حاکمیت، و تلاش جامعه برای حفظ هویت جمعیاش بخش عمده بحثها میان کاربران افغان در شبکههای اجتماعی را تشکیل میدهد.
پایاندادن به داوریهای شتابزده و اولویتدادن به گفتگو
کاظمی تأکید میکند که به همه جزئیات بحثهای جاری اشراف ندارد، اما باور دارد اصولی وجود دارد که باید راهنمای گفتگوها باشد. به گفته او، بسیاری از موضعگیریهای مطرحشده از خارج از افغانستان بدون شناخت واقعیتهای میدانی صورت میگیرد و وضعیت دشوار مردم زیر حاکمیت محدودکننده را بیش از حد سادهسازی میکند.
او میگوید «تنها کسی حق دارد در مورد چگونگی ایستادگی مردم در داخل کشور داوری کند که خود در همان شرایط باشد.» او از کسانی که نمیتوانند به کشور برگردند یا در دفاع از حقوق مردم مشارکت مستقیم داشته باشند میخواهد به جای انتقاد از دور، رویکردی همدلانه و همراهانه اختیار کنند.
داخل افغانستان؛ نخستین میدان مقاومت
کاظمی تأکید میکند که مقاومت اصلی در برابر عقبگرد فرهنگی و اجتماعی در داخل افغانستان جریان دارد، توسط کسانی که با وجود خطر، همچنان میمانند و عمل میکنند. او مینویسد «هر حرکت کوچک مقاومت در داخل کشور، مؤثرتر از اقدامات بزرگ در بیرون از مرزها است.»
کاظمی بهویژه از زنان آموزگار، فعالان فرهنگی، ورزشکاران و جوانانی یاد میکند که با وجود تهدیدها، آموزش را ادامه میدهند، فضاهای یادگیری ایجاد میکنند و سنتهای فکری را زنده نگه میدارند.
خروج گسترده مردم؛ یکی از اهداف حکومتهای دشمن تنوع
این شاعر در ادامه هشدار میدهد که برخی حکومتهای مخالف تکثر قومی و فرهنگی میکوشند کشور را از حضور نخبگان، اقلیتها و اهل فرهنگ خالی کنند. به باور او، اگر افغانها کشور را ترک کنند و تنها از بیرون به مقابله با قدرت بپردازند، هیچ نتیجه پایداری به دست نخواهد آمد. او یادآوری میکند که «حکومت، چه مشروع باشد چه نامشروع، اگر تنها در سرزمین بماند، در نهایت تمام کشور را در اختیار میگیرد.»
رد برتریجویی قومی برای ساختن جامعهای فراگیر
بخش مهمی از نوشته کاظمی به مسئله همزیستی اقوام اختصاص دارد. او تأکید میکند که مخالفت با وضع موجود زمانی معتبر است که خودِ مخالفان نیز از نگاههای تبعیضآمیز و قومگرایانه دوری کنند. او از افغانها میخواهد که تنوع فرهنگیشان را به سرچشمهای از قدرت جمعی بدل کنند، نه عامل تفرقه.
کاظمی مینویسد «قومیت باید مایه هماهنگی و غنا باشد، نه زمینه نزاع» و از همه دعوت میکند که مدارای متقابل و پذیرش یکدیگر را بیاموزند.
دعوت به وحدت و همبستگی برای پاسداری از آینده کشور
کاظمی در پایان، ارزش چندگونگی زبانی و فرهنگی افغانستان را برجسته میکند و خواستار همکاری میان گروههای محروم و تلاش مشترک برای پیشرفت، آموزش و توسعه میشود.
از دید او، بقای افغانستان بهعنوان یک جامعه زنده، وابسته به توان مردمش در دفاع از فرهنگ خود و تبدیل تنوعشان به سنگبنای آیندهای مشترک است.









