طالبان روز دوشنبه را به مناسبت اولین سالگرد بازگشتشان به قدرت، رخصتی رسمی اعلام کرد و جشن گرفت.
دور جدید زمامداری این گروه تندروی اسلامگرا در افغانستان در حالی آغاز شده که در یک سال گذشته حقوق زنان افغانستان بهطور چمشگیری ضایع شده و کل کشور نیز در یک بحران عمیق انسانی فرو رفته است؛ به گونهای که بنا بر اعلام نهادهای کمک بشردوستانه، نیمی از جمعیت ۳۸ میلیون نفری ساکن کشور هم اکنون با فقر شدید دست و پنجه نرم میکنند.
نیروهای طالبان که به مدت ۲۰ سال در جنگ و گریز با دولت مرکزی و نیروهای بینالمللی مستقر در افغانستان بودند، سرانجام توانستند سال گذشته در پی خروج نیروهای ایالات متحده و دیگر اعضای ناتو از این کشور که در چهارچوب توافق دوحه انجام شد، با سرعتی برق آسا در کشور پیشروی کنند و درنهایت در ۱۵ اگست ۲۰۲۱ میلادی کابل، پایتخت افغانستان را به تصرف خود درآورند.
این پیشرویها در حالی حاصل شد که ارتش از هم گسیختۀ افغانستان مقاومت چندانی در مقابل نیروهای طالبان نمیکرد و بسیاری از فرماندهان ارتش و مقامات ارشد کشور از جمله اشرف غنی، رئیس جمهور ترک افغانستان را بر مقاومت ترجیح داده بودند.
همزمان با اشغال پایتخت از سوی طالبان، عقبنشینی پر هرج و مرج آخرین نیروهای خارجی نیز تا ۳۱ اگست ادامه داشت و در تصاویر آن روزهای افغانستان، همواره جمعیتی بزرگ از غیرنظامیانی دیده میشدند که به تنها فرودگاه کابل هجوم میآوردند تا با هر پروازی که در دسترس بود از کشور خارج شوند.
پس از رسیدن به قدرت، اربابان جدید کشور بسیار سریع و علیرغم وعدههای اولیه خود، به تفسیر بسیار سختگیرانه اسلام بازگشتند که پیش از این در اولین دور حکومتداری آنها طی سالهای ۱۹۹۶ و ۲۰۰۱ نیز دیده شده بود.
با اجرای این خط مشی، حقوق زنان بار دیگر به شدت محدود شد؛ بگونهای که آنها از کار در بسیاری از مشاغل عمومی محروم شدند و سفرشان به تنهایی به خارج از شهرها نیز ممنوع گردید
پس از آن در ماه مارچ، طالبان لیسهها و پوهنتونهای دخترانه را تنها چند ساعت پس از بازگشایی، بستند و در اوایل ماه می نیز رهبر طالبان به زنان دستور داد تا در اماکن عمومی از برقعهایی استفاده کنند که تمام صورت را بپوشاند.
تنها یک روز قبل از برگزاری جشن یکسالگی حکومت آنها نیز نیروهای طالبان در شهر کابل به تجمع اعتراضی زنانی هجوم آوردند که برای داشتن حق کار و تحصیل تظاهرات میکردند؛ آنها زنان معترض را با قنداق تفنگ یا تیراندازی هوایی متفرق کردند.
دیگر غیرنظامیان افغان نیز اگرچه کاهش نسبی خشونتها در پی پایان جنگ داخلی بیست ساله را تایید میکنند، اما از بحران حاد اقتصادی و انسانی حاکم بر کشور در عذابند.
یک دکاندار در کابل میگوید: «مردمی که به فروشگاههای ما میآیند آنقدر از افزایش قیمتها شکایت دارند که ما دکانداران حتی از کاری که انجام میدهیم متنفر شدهایم.»
با این وجود اسلامگرایان طالب خوشحالند. یکی از آنها به خبرگزاری فرانسه میگوید: «ما ممکن است فقیر باشیم و ممکن است با مشکلات زیادی روبرو باشیم، اما پرچم سفید اسلام اکنون و برای همیشه در افغانستان برافراشته شده است.»